İş Mahkemesi
| İş Mahkemesi | |
|---|---|
İş hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklar | |
| Tür | Özel Mahkeme (İlk Derece) |
| Yargı Kolu | Adli Yargı |
| Ülke | |
| Yasal Dayanak | 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu |
| Temyiz Mercii | Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay |
| Hakim Sayısı | Tek Hâkim |
İş Mahkemesi, Türkiye'de işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıkları, sendikal hakları ve sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davaları çözmekle görevli, ihtisaslaşmış bir özel mahkemedir.
Genel mahkemelerin aksine, sadece belirli bir alandaki uyuşmazlıklara bakar. İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde, bu davalara Asliye Hukuk Mahkemesi "İş Mahkemesi Sıfatıyla" bakar.
Görev Alanı
7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu gereğince mahkemenin temel görevleri şunlardır:
- İşçilik Alacakları: Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, yıllık izin ücreti gibi alacak davaları.
- İşe İade Davaları: İş sözleşmesinin geçersiz sebeple feshedildiğini iddia eden işçinin işe geri dönmek için açtığı davalar.
- Hizmet Tespiti: Sigortasız çalıştırılan işçilerin, çalışmalarının tespiti için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve işverene karşı açtığı davalar.
- İş Kazası ve Meslek Hastalığı: İş kazasından doğan maddi ve manevi tazminat davaları ile rücu davaları.
[Image of worker helmet and law book]
Yargılama Usulü
İş Mahkemelerinde kural olarak Basit Yargılama Usulü uygulanır.
- Yargılama hızlı sonuçlandırılmalıdır.
- Dava ve cevap dilekçesi olmak üzere tek dilekçe teatisi uygulanır.
- Adli tatilde de nöbetçi mahkeme usulüyle değil, normal seyrinde işleyen davalardandır (özellikle hizmet tespiti ve işe iade gibi acil işler).
Dava Şartı: Zorunlu Arabuluculuk
2018 yılından itibaren yapılan düzenlemelerle, işçi-işveren uyuşmazlıklarının büyük bir kısmında (işe iade ve tazminat talepleri gibi) dava açmadan önce Arabuluculuk bürosuna başvurmak zorunlu hale gelmiştir. Arabuluculuk süreci tamamlanmadan veya "anlaşamama tutanağı" düzenlenmeden doğrudan İş Mahkemesinde dava açılamaz; açılırsa dava şartı yokluğundan reddedilir.
Teşkilat
İş Mahkemeleri, Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından iş yoğunluğu olan il ve ilçelerde kurulur. Tek hâkimli mahkemelerdir. Büyük adliyelerde uzmanlık alanlarına göre (Örn: Sadece işe iadeye bakan daireler gibi) fiili iş bölümü yapılabilir.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu.
- 4857 Sayılı İş Kanunu.