Bölge Adliye Mahkemesi

Bölge Adliye Mahkemesi
İstinaf incelemesini yapan üst mahkeme
Tür	İkinci Derece Mahkemesi
Yargı Kolu	Adli Yargı
Ülke	Türkiye
Yasal Dayanak	5235 Sayılı Kanun
Temyiz Mercii	Yargıtay
Hakim Sayısı	Heyet (Başkan ve Üyeler)

Bölge Adliye Mahkemesi (kısa adıyla BAM), Türkiye'deki adli yargı kolunda, ilk derece mahkemeleri (Asliye Hukuk, Ağır Ceza vb.) ile temyiz mercii olan Yargıtay arasında görev yapan, hem olay (vakıa) hem de hukukilik denetimi yapan ikinci derece mahkemesidir.

Halk arasında "İstinaf Mahkemesi" olarak bilinir. Türkiye'de 20 Temmuz 2016 tarihinde faaliyete geçerek yargı sistemini iki dereceli yapıdan üç dereceli yapıya dönüştürmüştür.

Görev ve Yetkileri

Bölge Adliye Mahkemelerinin temel görevi İstinaf incelemesi yapmaktır.

• Denetim Kapsamı: Yerel mahkemenin kararını hem maddi olay yönünden (deliller doğru değerlendirilmiş mi?) hem de hukuki yönden (kanun doğru uygulanmış mı?) denetler.
• Yeniden Yargılama: Gerekli gördüğü hallerde duruşma açarak, tanık dinleyerek veya keşif yaparak davayı yeniden görebilir ve yeni bir hüküm kurabilir. (Bu özellik onu, sadece hukukilik denetimi yapan Yargıtay'dan ayırır).

Karar Türleri

BAM, yaptığı inceleme sonucunda üç tür karar verebilir:

1. Esastan Red: Yerel mahkemenin kararını doğru bularak başvuruyu reddeder (Onama).
2. Düzelterek Onama: Karardaki ufak hataları düzelterek başvuruyu reddeder.
3. Kaldırma ve Yeni Hüküm: Yerel mahkemenin kararını kaldırır ve kendisi yeni bir karar verir.

Teşkilat Yapısı

Bölge Adliye Mahkemeleri, bölgelerin coğrafi durumuna ve iş yoğunluğuna göre belirli illerde (İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Bursa vb.) kurulmuştur.

• Hukuk Daireleri: Özel hukuk uyuşmazlıklarına (Boşanma, alacak, tazminat) bakar.
• Ceza Daireleri: Ceza mahkemesi kararlarına bakar.
• Cumhuriyet Başsavcılığı: Ceza dosyalarında mütalaa verir.
• Adalet Komisyonu: İdari işleri yürütür.

Yargıtay ile Farkı

Kriter	Bölge Adliye (İstinaf)	Yargıtay (Temyiz)
Denetim Türü	Olay ve Hukuk Denetimi	Sadece Hukuk Denetimi
Delil İnceleme	Yeni delil toplayabilir, keşif yapabilir	Yeni delil toplayamaz, dosya üzerinden bakar
Karar Yetkisi	Yeni bir karar verebilir	Kararı bozar veya onar (Yeni hüküm kurmaz)

Başvuru Sınırları

Her karar İstinaf'a taşınamaz.

• Miktar Sınırı: Belirli bir parasal değerin altındaki davalar (Örn: Küçük alacak davaları) yerel mahkemede kesinleşir.
• Ceza Sınırı: Belirli sürenin altındaki hapis cezaları veya adli para cezaları kesindir.

Ayrıca Bakınız

• Türk Yargı Sistemi
• Yargıtay
• Bölge İdare Mahkemesi (İdari yargıdaki karşılığı)

Kaynakça

• 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun.