Aile Mahkemesi
| Aile Mahkemesi | |
|---|---|
 Aile hukukundan doğan uyuşmazlıklar | |
| Tür | Özel Mahkeme (İlk Derece) |
| Yargı Kolu | Adli Yargı |
| Ülke |  Türkiye
|
| Yasal Dayanak | 4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Kanunu |
| Temyiz Mercii | Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay |
| Hakim Sayısı | Tek Hâkim |
Aile Mahkemesi, Türkiye'de 2003 yılında kurulan, Türk Medeni Kanunu'nun aile hukukunu düzenleyen hükümlerinden doğan uyuşmazlıklara bakmakla görevli özel (ihtisas) mahkemesidir.
Aile kurumunu korumak, boşanma, velayet ve nafaka gibi hassas konuları uzmanlaşmış bir yargı çerçevesinde çözmek amacıyla kurulmuştur.
Görev ve Yetkileri
4787 Sayılı Kanun ve Türk Medeni Kanunu gereğince Aile Mahkemeleri şu davalara bakar:
- Boşanma ve Ayrılık: Anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası, ayrılık kararları.
- Velayet ve Kişisel İlişki: Çocuğun velayetinin kime verileceği ve velayeti almayan tarafın çocukla görüşme düzeni.
- Nafaka Davaları: Tedbir, iştirak, yoksulluk ve yardım nafakası talepleri.
- Mal Rejimi: Evlilik birliğinin sona ermesiyle mal paylaşımı (Katılma alacağı davaları).
- Soybağı: Babalık davası, soybağının reddi, evlat edinme işlemleri.
- Koruma Tedbirleri: 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında verilen uzaklaştırma ve koruma kararları.
Uzman Desteği
Aile Mahkemelerini diğer mahkemelerden ayıran en önemli özellik, bünyesinde Adli Destek Birimi bulunmasıdır. Mahkemede görevli:
- Psikolog,
- Pedagog,
- Sosyal Çalışmacı
bulunur. Hâkim, özellikle velayet davalarında ve çocuğun dinlenmesi gereken durumlarda bu uzmanlardan rapor alarak karar verir.
Yargılama Usulü
Aile Mahkemelerinde kural olarak Yazılı Yargılama Usulü uygulanır. Ancak aile hukukunun doğası gereği bazı özel durumlar vardır:
- Gizlilik: Tarafların talebi veya kamu ahlakının gerektirdiği durumlarda duruşmaların gizli yapılmasına karar verilebilir.
- Araştırma İlkesi: Hâkim, özellikle çocuğun üstün yararını ilgilendiren konularda (velayet gibi) tarafların delilleriyle bağlı kalmaksızın kendiliğinden araştırma yapabilir.
Teşkilat
Aile Mahkemeleri, nüfusu 100.000'in üzerindeki ilçelerde veya il merkezlerinde HSK tarafından kurulur. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde bu davalara Asliye Hukuk Mahkemesi, "Aile Mahkemesi Sıfatıyla" bakar.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- 4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun.
- 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu.