Boşanma davası

Boşanma Davası
Tür	İnşai Dava (Hukuki durumu değiştiren)
Yasal Dayanak	Türk Medeni Kanunu (TMK) Md. 161-184
Uygulayan Merciler	Aile Mahkemesi
Temel Özellik	Evlilik birliğinin yargı kararıyla sona erdirilmesi
Süre Kuralı	Anlaşmalı: Tek celse; Çekişmeli: 1-3 Yıl (Ortalama)

Boşanma, hukuken geçerli bir evliliğin, eşlerden birinin talebi üzerine mahkeme kararıyla sona erdirilmesidir. Boşanma davası, Türk Medeni Kanunu'nda öngörülen sebeplerden birine dayanılarak açılır ve sadece hakim kararıyla gerçekleşebilir.

Türkiye hukuk sisteminde boşanma davaları, Anlaşmalı ve Çekişmeli olmak üzere iki ana türde görülür.

Yetkili Mahkeme

Boşanma davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde dava, Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülür.

Yetkili yer mahkemesi ise şunlardır:

Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi,
Veya eşlerin son 6 aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesi.

Boşanma Türleri

1. Anlaşmalı Boşanma (TMK m. 166/3)

Eşlerin boşanmanın tüm sonuçları (velayet, nafaka, tazminat) üzerinde uzlaşarak evliliği sonlandırmasıdır. Şartları şunlardır:

Evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması.
Eşlerin mahkemeye birlikte başvurması veya birinin davasını diğerinin kabul etmesi.
Hakimin tarafları bizzat dinlemesi (Tarafların duruşmaya gelmesi zorunludur).
Tarafların hazırladığı protokolün hakim tarafından uygun bulunması.

2. Çekişmeli Boşanma

Eşlerin boşanma konusunda veya boşanmanın sonuçlarında (çocuklar, para, mallar) anlaşamadığı dava türüdür. Bu davada "Kusur" ilkesi geçerlidir. Davacı, davalının kusurlu olduğunu veya evlilik birliğinin temelden sarsıldığını ispatlamak zorundadır.

Boşanma Sebepleri

Kanunda boşanma sebepleri "Özel" ve "Genel" olarak ikiye ayrılır:

Özel Boşanma Sebepleri:

Zina (Md. 161): Eşlerden birinin sadakatsizliği.
Hayata Kast ve Pek Kötü Muamele (Md. 162): Eşe şiddet uygulama veya canına kastetme.
Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme (Md. 163): Yüz kızartıcı suçlar veya onur kırıcı yaşam tarzı.
Terk (Md. 164): Eşin haklı bir sebep olmaksızın ortak konutu terk etmesi (En az 6 ay).
Akıl Hastalığı (Md. 165).

Genel Boşanma Sebebi:

Evlilik Birliğinin Sarsılması (Md. 166): Halk arasında "Şiddetli Geçimsizlik" olarak bilinir. Eşler arasında ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenemeyecek derecede geçimsizlik olmasıdır.

Davanın Sonuçları (Fer'i Sonuçlar)

Hakim, boşanma kararı verirken aşağıdaki konuları da karara bağlar:

Velayet: Müşterek çocukların bakımının kime verileceği.
Nafaka:
- Tedbir Nafakası: Dava sürerken geçim için bağlanan nafaka.
- İştirak Nafakası: Çocukların giderleri için ödenen nafaka.
- Yoksulluk Nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek tarafa ödenen nafaka.
Tazminat:
- Maddi Tazminat: Boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen kusursuz/az kusurlu eşe ödenir.
- Manevi Tazminat: Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakları saldırıya uğrayan eşe ödenir.
Mal Rejimi: (Genellikle ayrı bir dava konusudur) Edinilmiş malların paylaşımı.

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu.