Asliye Ticaret Mahkemesi

Asliye Ticaret Mahkemesi
Ticari hayatın yargı mercii
Tür	Özel Mahkeme (İlk Derece)
Yargı Kolu	Adli Yargı
Ülke	Türkiye
Yasal Dayanak	Türk Ticaret Kanunu (TTK) 5235 Sayılı Kanun
Temyiz Mercii	Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay
Hakim Sayısı	Heyet (Başkan ve 2 Üye) veya Tek Hâkim

Asliye Ticaret Mahkemesi, Türkiye'deki adli yargı kolunda, ticari işletmeler, ticaret şirketleri ve ticari işlerden kaynaklanan uyuşmazlıklara bakmakla görevli uzmanlaşmış bir özel mahkemedir.

Genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi ile arasındaki ilişki "görev" ilişkisidir. Ticari bir dava, Asliye Hukuk'ta açılırsa mahkeme görevsizlik kararı verir.

Görev Alanı

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve 5235 sayılı Kanun gereğince görev alanına giren başlıca davalar şunlardır:

• Mutlak Ticari Davalar: Tarafların sıfatına bakılmaksızın kanun gereği ticari sayılan davalar (Örn: İflas, Konkordato, Çek-Senet iptali, Borsa davaları).
• Nispi Ticari Davalar: Her iki tarafın da "Tacir" olduğu ve uyuşmazlığın her iki tarafın "Ticari İşletmesi" ile ilgili olduğu davalar.
• Şirketler Hukuku: Anonim ve Limited şirketlerin genel kurul iptalleri, yönetim kurulu sorumluluk davaları, şirket feshi davaları.
• Deniz Ticareti ve Sigorta: Gemi alacakları, çatma, sigorta tazminatları.
• Rekabet Hukuku: Haksız rekabetten doğan tazminat davaları.

Heyet Halinde Çalışma

Asliye Ticaret Mahkemeleri, 2020 yılında yapılan değişiklikle bazı davalara Bir Başkan ve İki Üyeden oluşan bir heyetle bakmaya başlamıştır. Bu özellik onu tek hakimli Asliye Hukuk Mahkemesi'nden ayırır. Heyetle bakılan davalar şunlardır:

• Konusu 1 Milyon TL'yi (her yıl yeniden değerlenir) aşan malvarlığı davaları.
• İflas ve iflasın ertelenmesi davaları.
• Konkordato davaları.
• Şirket genel kurul kararlarının iptali davaları.
• Tahkim yargılaması ile ilgili davalar.

Dava Şartı: Zorunlu Arabuluculuk

TTK Madde 5/A gereğince, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepli ticari davalarda, dava açmadan önce Arabuluculuk yoluna başvurmak zorunludur. Arabulucuya gitmeden doğrudan Asliye Ticaret Mahkemesi'nde açılan dava, "dava şartı yokluğu" nedeniyle reddedilir.

Teşkilat

Asliye Ticaret Mahkemeleri, iş yoğunluğunun fazla olduğu büyükşehirlerde ve sanayi bölgelerinde kurulur. Bu mahkemenin bulunmadığı yerlerde ticari davalara Asliye Hukuk Mahkemesi, "Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla" bakar. Ancak bu durumda dahi heyet usulü değil, tek hakim usulü uygulanır.

[Image of administrative law infographic]

Ayrıca Bakınız

• Türk Ticaret Kanunu
• İflas
• Konkordato
• Tacir

Kaynakça

• 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu, Madde 4-5.
• 7155 Sayılı Kanun (Arabuluculuk Şartı).