Ağır Ceza Mahkemesi

Ağır Ceza Mahkemesi
Ağır suçların yargılandığı heyet mahkemesi
Tür	İlk Derece Mahkemesi
Yargı Kolu	Ceza Yargısı
Ülke	Türkiye
Yasal Dayanak	5235 Sayılı Kanun (Md. 12)
Temyiz Mercii	Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay
Hakim Sayısı	Heyet (1 Başkan + 2 Üye)

Ağır Ceza Mahkemesi, Türkiye'deki adli yargı kolunda, kanunların en ağır cezayı öngördüğü suçların yargılamasını yapan, bir başkan ve iki üyeden oluşan heyet halindeki İlk Derece Mahkemesidir.

Genel görevli ceza mahkemesi olan Asliye Ceza Mahkemesinin görev alanını aşan (daha ağır) suçlara bakmakla görevlidir. İnsan hakları ve kişi özgürlüğü açısından en hassas kararların (ağırlaştırılmış müebbet, uzun süreli tutukluluk vb.) verildiği mercidir.

Görev Alanı

5235 sayılı Kanun'un 12. maddesi gereğince, Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevi iki ana başlıkta toplanır:

1. Genel Kural (Ceza Miktarı)

Kanunlarda aksine bir hüküm bulunmadıkça, ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve 10 yıldan fazla hapis cezası gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla görevlidir.

2. Özel Olarak Sayılan Suçlar

Ceza miktarına bakılmaksızın, aşağıdaki suçlar mutlak olarak Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülür:

• Kasten Öldürme (TCK 81-TCK 83)
• Yağma (Gasp) (TCK 148-TCK 149)
• İrtikap (TCK 250)
• Rüşvet (TCK 252)
• Resmi Belgede Sahtecilik (TCK 204/2 - Kamu görevlisi tarafından işlenen)
• Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158)
• Hileli İflas (TCK 161)
• Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (Terör, Casusluk, Darbe teşebbüsü vb.)

Teşkilat ve Yapı

Ağır Ceza Mahkemeleri, il merkezleri ile iş yoğunluğunun fazla olduğu büyük ilçelerde kurulur.

• Heyet: Mahkeme, bir Başkan ve iki Üye Hâkimden oluşur. Kararlar oy birliği veya oy çokluğu ile alınır.
• Savcı: Duruşmalarda Cumhuriyet Savcısının bulunması zorunludur (Asliye Ceza'da zorunlu değildir). Savcı, iddia makamı olarak mütalaasını sunar.

Yargılama Usulü

Ağır Ceza Mahkemelerinde Ceza Muhakemesi Kanunu'nun en sıkı hükümleri uygulanır:

• Zorunlu Müdafiilik: Alt sınırı 5 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda, sanığın avukatı yoksa devlet tarafından zorunlu avukat (Baro ataması) görevlendirilir.
• Resen Tutukluluk İncelemesi: Tutuklu sanıkların durumu en geç 30 günde bir (duruşma yoksa dosya üzerinden) incelenir.

[Image of judge gavel and handcuffs]

Asliye Ceza Mahkemesi ile Farkı

Kriter	Ağır Ceza Mahkemesi	Asliye Ceza Mahkemesi
Hakim Sayısı	3 (Heyet)	1 (Tek Hakim)
Ceza Sınırı	10 yıldan fazla hapis	10 yıl veya daha az hapis
Savcı	Duruşmada bulunur	Duruşmada bulunmaz
Örnek Suç	Kasten Öldürme, Yağma	Hırsızlık, Yaralama, Hakaret

Ayrıca Bakınız

• Türk Ceza Kanunu
• Ceza Muhakemesi Kanunu
• Tutuklama
• Adli Tıp Kurumu

Kaynakça

• 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun (Madde 12).
• 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu.