Uyuşmazlık Mahkemesi

Uyuşmazlık Mahkemesi
Yargı kolları arasındaki uyuşmazlık mercii
Tür	Yüksek Mahkeme
Yargı Kolu	Uyuşmazlık Yargısı
Ülke	Türkiye
Yasal Dayanak	Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Md. 158)
Temyiz Mercii
Hakim Sayısı

Uyuşmazlık Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümleyen bağımsız bir Yüksek Mahkemedir.

Diğer yüksek mahkemelerin aksine, kalıcı bir hakim kadrosu yoktur; başkan ve üyeleri diğer yüksek mahkemelerden (Yargıtay ve Danıştay) seçilerek gelir.

Görev Alanı

Uyuşmazlık Mahkemesi'nin temel işlevi, bir davanın hangi yargı kolunda (Adli mi, İdari mi?) görüleceğine dair belirsizliği gidermektir. Üç tür uyuşmazlığa bakar:

1. Olumlu Görev Uyuşmazlığı

Hem adli hem de idari mahkemenin aynı davada kendilerini görevli sayması durumudur. (Pratikte çok nadir görülür).

2. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı

En sık karşılaşılan durumdur.

• Vatandaş adli yargıda dava açar, mahkeme "Bu iş idarinin görevi" der ve görevsizlik verir.
• Vatandaş gider idari yargıda dava açar, o mahkeme de "Hayır, bu iş adlinin görevi" der ve görevsizlik verir.
• Vatandaş ortada kalır (Mahkemeler arası paslaşma).

İşte bu durumda dosya Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gider ve mahkeme "Davaya şu mahkeme bakacak" diyerek kesin kararını verir.

3. Hüküm Uyuşmazlığı

Konusu ve tarafları aynı olan bir davada, hem adli hem idari yargı mahkemelerinin esasa ilişkin (birbiriyle çelişen) kesinleşmiş kararlar vermesi durumudur. Uyuşmazlık Mahkemesi bu çelişkiyi giderir.

Teşkilat Yapısı

Uyuşmazlık Mahkemesi karma bir yapıya sahiptir:

• Başkan: Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından seçilir.
• Üyeler: Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Danıştay Genel Kurulu tarafından seçilen üyelerden oluşur.

Bu yapı, mahkemenin iki yargı koluna da eşit mesafede durmasını ve tarafsız karar vermesini sağlar.

Kararların Niteliği

Uyuşmazlık Mahkemesi'nin kararları kesindir. Bu kararlara karşı başka bir merciye başvurulamaz. Diğer mahkemeler (Yargıtay ve Danıştay dahil) bu kararlara uymak zorundadır.

Ayrıca Bakınız

• Adli Yargı
• İdari Yargı
• Anayasa Mahkemesi

Kaynakça

• 2247 Sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Madde 158.